Juridische termen
« menu> Rechtsgeschiedenis, rechtshistorie, rechtspraak in de Nederlanden (1200-1700)
> Woordenboeken Latijn
Boeken
2003 (2012) Dumont
A. Dumont, Verzameling van woorden en begrippen voorkomend in doop-, trouw- en begraafboeken en andere genealogie bronnen,
Oss, Dumont, 2003 (tweede editie, 242 pp., 21 cm, in ringband)
Herdrukt als: Verzameling van Trefwoorden en begrippen voorkomend in Doop-, Trouw- en Begraafboeken en andere Genealogie bronnen, 2012 (5de editie)
www.dumont-andre.nl/woordenboek/alfa.html
http://home.planet.nl/~dumon002/woordenboek/alfa.html
https://www.genealogieonline.nl/naslag/woordenboek/
2003 De Koninck
C. de Koninck, Latijnse rechtstermen, Antwerpen + Apeldoorn, Maklu, 2003 (116 pp., 24 cm, ISBN 90.6215.901 X)
1997 Köbler
G. Köbler, Lexikon der europäischen Rechtsgeschichte, München, Verlag C. H. Beck, 1997 (XVIII + 657 pp.)
http://koeblergerhard.de/zwerg-index.html
1993 (1997) De Koninck
C. de Koninck, Glossarium van Latijnse en Romeinse rechtstermen, Antwerpen + Apeldoorn, Maklu, 1993 (1ste druk, XI + 448 + 2 pp., 24 cm, ISBN 90.6215.378 X), 1997 (2de, geheel herziene en sterk vermeerderde uitgave, XI + 485 + [2]pp., 25 cm, ISBN 90.6215.566.9 + ISBN 90.6215.574 X)
1992 (2009) De Koninck
C. de Koninck, 600 Latijnse rechtsspreuken, Gent, Mys & Breesch, 1992 (1ste druk)
Bewerkt tot: Latijnse rechtsspreuken, Brugge, Die Keure, 2009 (4de, geheel herziene en sterk vermeerderde uitgave, XXXIV + 471 pp., 25 cm, ISBN 978.90.486.0233.9)
1983 Wijdeveld, Van Hattum, Van Answaarden
N.I.K.E. Wijdeveld, M. van Hattum, R. van Answaarden, Glossarium van oude Franse rechtstermen (Verzamelen en bewerken van de jurisprudentie van de Grote Raad. Nieuwe reeks, 7), Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, 1983 (XIII + 204 pp., 22 cm)
1981 Van Emstede
E.J.T.A.M. van Emstede, Glossarium iuris Brabantici, of Zestalig verklarend woordenboek van de ambts- en rechtstaal gebezigd in het voormalige hertogdom Brabant 1222-1781 (1807) =Glossarium iuris Brabantici 1222-1781, Deurne, Stichting Brabants Rechtseigen, 1981 (4 delen, 2991 pp., 25 cm)
1: Inleiding – bronnen, Aan-Doo (pp.1-800)
2: Dor-Mid (pp.801-1600)
3: Mid-Sol (pp.1601-2300)
4: Som-Zyd (pp.2301-2991)
1977 Van Hattum, Rooseboom
M. van Hattum, H. Rooseboom, Glossarium van oude Nederlandse rechtstermen (Verzamelen en bewerken van de jurisprudentie van de Grote Raad, Nieuwe reeks, 2), Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, 1977 ([4de, herziene druk], XVI + 353 pp., 30 cm)
Bewerking van: 1964 (1967, 1969) Reinsma
1973 Ankum, Hartkamp
J.A. Ankum, A.S. Hartkamp, Romeinsrechtelijk handwoordenboek, Zwolle, W.E.J. Tjeenk Willink, 1973 (VII + 214 pp., 23 cm, ISBN 90.271.0815.3)
1971 (2001) Gokkel, Van der Wal
H.R.W. Gokkel, N. van der Wal, Juridisch Latijn, Groningen, Tjeenk Willink, 1971 (1ste druk, 96 pp., 19 cm, ISBN 90.01.33990.5), [Deventer, Kluwer], 2001 (6de druk, 90 pp., 19 cm, ISBN 90.268.3821.2)
1971-1998 Erler, Kaufmann, Stammler, e.a.
A. Erler, E. Kaufmann, W. Stammler, R. Schmidt-Wiegand, D. Werkmüller, Handwörterbuch zur deutschen Rechtsgeschichte =HRG, Berlin, E. Schmidt, 1964-1998 (5 delen, 26 cm, ISBN 3.503.00015.1)
1 (1971): Aachen-Haussuchung (XIX pp. + 2046 kolommen, in afleveringen verschenen vanaf 1964.)
2 (1978): Haustür-Lippe (XIX p. + 2048 kolommen)
3 (1984): List-Protonotar (XX pp. + 2048 kolommen)
4 (1990): Protonotarius Apostolicus-Strafprozeßordnung (XX pp. + 2046 kolommen)
5 (1998): Straftheorie-Zycha + Register (XX pp. + 2086 kolommen)
1964 (1967, 1969) Reinsma
R. Reinsma Rzn, Glossarium van XVe en XVIe-eeuwse rechtstermen, ontleend aan sententiën en dossiers van de Grote Raad van Mechelen, Amsterdam, 1964 (1ste druk), 1967 (2de druk)
Bewerkt tot: R. Reinsma Rzn, J.R.H. de Smidt, Glossarium van Nederlandse en Franse oude rechtstermen, Amsterdam, [?], 1969 (3de druk)
Bewerkt tot: 1977 Van Hattum, Rooseboom
1948 (2016) Fockema Andreae
S.J. Fockema Andreae, Rechtsgeleerd handwoordenboek: verklaring van rechts- en bestuurstermen in Nederland gebruikelijk, voor studie en praktijk, Groningen, Wolters, 1948 (XII + 339 pp., 24 cm)
Bewerkt tot: R.D.J. van Caspel, M.P. Damen, Fockema Andreae's juridisch woordenboek, Groningen, Noordhoff Uitgevers, [2016] (16de druk, IX + 419 pp., 25 cm, ISBN 978.90.01.86312.8)
1890-1977 Stallaert
K.[F.] Stallaert, Glossarium van verouderde rechtstermen, kunstwoorden en andere uitdrukkingen uit Vlaamsche, Brabantsche en Limburgsche oorkonden =Stallaert's Glossarium van verouderde rechtstermen,
Leiden, Brill + Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, 1 (1890)-3 (1977) (27 cm)
1 (1890): A-Huwen (XVIII + 634 pp.) [Verschenen vanaf 1886 als afleveringen.]
www.dbnl.org/tekst/stal004glos01_01
https://archive.org/details/glossariumvanve00stalgoog
2 (1893): I-P (368 pp.)
3 (1977): P-W (XXVII pp. + 736 kolommen, voortzetting en bewerking door F. Debrabandere)
1785 Kersteman
F.L. Kersteman, Practisyns woordenboekje, of verzameling van meest alle de woorden in de rechtskunde gebruikelyk, Dordrecht, 1785 (Den Haag, Centraal Bureau voor Genealogie, 2005, VIII + 114 pp.)
[herdruk van: 1669 Van Wassenaer]
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:9500:mpeg21:0535
www.hogenda.nl/juridisch-compendium
1745 (1760, 1762, 1771, 1790, 2003) Huygens
[J.B.J. Huygens], Vocabulair van alderhande verbastaerde soo gelatiniseerde als Fransche woorden ende termeynen in ‘t pratyke voor het meest in ‘t gebruyck, Door verscheyde Nederduytsche Autheuren vertaelt, Als Hugo de Groot, Hooft, Vondels, en meer andere,
[onderdeel van: J.B.J. Huygens, Notarius Belgicus oft ampt der notarissen, verdeelt in theorie en practyque. met byvoeginge Van d’Authoriteyten van Rechten, de Placcaeten en Edicten van Syne Majestyt. mitsgaders De Formulieren volgens den Modernen Stiele, en hedendaechse Observantie. Waer naer volgt een extens Vocabulair],
1745, Brussel, Franciscus t’ Serstevens, pp.305-416 (Tweeden druck vernieuwt ende verbetert), Brussel, Franciscus t’ Serstevens, 1760, pp.365-475 (Vyfden Druk verbetert en vermeerdert), Gent, Petrus de Goesin, 1762, pp.354-468 (Sesden druk [a] verbetert en vermeerdert), Brussel, Franciscus t’ Serstevens, [1771], pp.365-475 (Sesden druk [b] verbetert en vermeerdert), Brussel, Franciscus t’ Serstevens, [1790], pp.365-475 (Sesden druk [c] verbetert en vermeerdert), 2003 (digitaal bestand, getypt door M. Vandenbosch, met als basis de vijfde druk uit 1760)
1745: https://books.google.nl/books?id=YaRBAAAAcAAJ
1760: https://books.google.nl/books?id=9Ls7nj0FnYUC
1762: https://books.google.nl/books?id=BhhTAAAAcAAJ
1762: https://books.google.nl/books?id=tWlEAAAAcAAJ
1771: https://books.google.nl/books?id=mTLW6emUC40C
1790: https://books.google.nl/books?id=uwZDAAAAcAAJ
2003: https://geneaknowhow.net/faq/benelux.htm (Klik links op “Vocabulair 1760”.)
2003: https://www.geneaknowhow.net/faq/toel-vocab.htm
2003: https://geneaknowhow.net/faq/vocabulair/titelblad.pdf
2003: https://geneaknowhow.net/faq/vocabulair/a-c.pdf
2003: https://geneaknowhow.net/faq/vocabulair/d-j.pdf
2003: https://geneaknowhow.net/faq/vocabulair/l-q.pdf
2003: https://geneaknowhow.net/faq/vocabulair/r-z.pdf
1669 (1696, 1708, 1729, 1746) Van Wassenaer
G. van Wassenaer, Curieus woorden-boek van alderhande konst en bastaart-woorden, tot de practyk judicieel, ende des notarischaps, ende andere rechts-oeffeningen, seer nodig en dienstig, [ongepagineerde bijlage ingebonden aan het einde van: G. van Wassenaer, Practyk judicieel […], of het bijbehorende tweede deel: Practyk notariael […], Utrecht, 1669 (2de druk), 1696 (3de druk), 1708 (4de druk), 1729, 1746 De eerste druk verscheen in 1660 zonder dit woordenboek.]
[Herdukt als: 1785 Kersteman.]
1___: https://books.google.nl/books?id=g8Izw51Lp5cC
1669: https://books.google.nl/books?id=BHU-AAAAcAAJ
1669: https://books.google.nl/books?id=27RlAAAAcAAJ
1696:
1708:
1729: https://books.google.nl/books?id=27RlAAAAcAAJ
1746: https://books.google.nl/books?id=HLlnAAAAcAAJ
1746: https://books.google.nl/books?id=2wNjAAAAcAAJ
1657 (1665) Van Leeuwen
[S. van Leeuwen], Woord-boeck, waer in alle de kunst-woorden des notarischaps, mitsgaders andere vreemde, soo Latijnsche als Fransche woorden werden verduytscht, Dordrecht, A. Andriessz., 1657 [“Hier is noch by-gevoeght een Tafel van alle de Kunst-woorden der Rechts-geleertheyt door mijn Heer Hugo de Groot, in Duyts over-geset. Alle Practizijnen, Rentmeesteren, Kooplieden, en andere Lief-hebbers seer dienstigh.”], 1657 (1ste druk, 95 pp.), 1665 ([2de] druk, [II] + 182 pp.) [ onderdeel van: S. van Leeuwen, Notarius publicus, dat is, De practycke ende oeffeninge der notarissen, Dordrecht, A. Andriessz., 1657 (1ste druk), 1665 ([2de] druk) ]
1657: https://books.google.nl/books?id=rpxpAAAAcAAJ
1665: https://books.google.nl/books?id=Zz9lAAAAcAAJ
circa 2003: https://www.kuleuven-kulak.be/facult/rechten/Monballyu/LCL/hwnr/leeuw.htm
1656 De Groot
W. de Groot (1597-1662), Inleyding tot de practyck, van den Hove van Holland, Met twee registers van Latijnsche ende bastard-Duytsche woorden inde practijck gebruyckelijck, in Duyts vertaelt,
'sGraven-hage, Anthony Tongerloo, ende Johannes Verhoeven, 1656 ([10] + 152 pp.)
p.[I titelblad]
p.[IX] Register vande Capittelen
pp.131-140 Register Vande Latijnsche Woorden met hare verklaringe die in dit Boeck ende doorgaens inde Practijck meest gebruyckt werden
pp.141-152 Register Van de Bastaert-Duytsche Woorden die in dit Boeck ende de Practijck meest gebruyckt werden ende alhier met goede Duytsche Woorden vertaeld
1639 (1641) De Groot
[H. de Groot (1583-1645)], “Register van alle de Latijnsche woorden, die op de kant staen, met hare verklaringh, soo als die ghevoegelickst uyt het Boeck genomen konden werden.” + “Volgen voortaen de Bastaert Duydsche woorden, die op de kant gheset, ende in den text met goede Duydsche woorden vertaeld staen” in:
H. de Groot, Inleydinghe tot de Hollandsche rechts-geleerdheydt,
Haerlem, Adriaen Roman, 1639, pp.248-[256] + [257-259], 1641 pp.248-[256] + [257-259] [De eerste druk uit 1631, en ook de Dordrechtse druk uit 1644 bevat geen verklarende woordenlijst.]
1639: https://books.google.nl/books?id=hkNiAAAAcAAJ
1639: https://books.google.nl/books?id=1mA-AAAAcAAJ
1641; https://books.google.nl/books?id=4TxlAAAAcAAJ
1641: https://books.google.nl/books?id=VwRiAAAAcAAJ
1500 (1503, 1520, 1529, 1542/1543, 1550, 1951, 2015) Bottelgier
[?], “Vocabulaer om te vinden ’t verstant ende bediet in ’t langhe verclaert, van al die vreemde oft Walsche termen, die in desen navolghenden boeck van Jan Bottelier staen, om te bat de materie te verstane, welcke vocabulen ghestelt sijn na die ordinacie van den ABC.”
in: J. Bottelgier, Somme ruyrael: Sprekende van allen rechten,
[Antwerpen, Claes de Grave, 1500, 5 ongenummerde pp. na de inhoudsopgave], [Antwerpen, Henric(k) Eckert van Homborch, 1503], fols. [7r-9v], [Antwerpen, Claes de Grave, 1520], [Antwerpen, Claes de Grave, 1529, 5 ongenummerde pp. na de inhoudsopgave], [Antwerpen], Symon Cock, 1542/1543 [3 ongenummerde pp. achter het titelblad]), [?, ?, 1550, 3 ongenummerde pp. achter het titelblad], [circa 2015] (digitaal bestand getypt door C. Verhas, op basis van de bewerking in de dissertatie: G. van Dievoet, Jehan Boutillier en de Somme rural (Publicaties op het gebied der geschiedenis en der philologie, 3.41), Leuven, Leuvense Universitaire Uitgaven, 1951 [De eerste druk in het Nederlands uit 1483 bevat voorin nog niet de verklarende woordenlijst.]
1500: https://books.google.nl/books?id=oiJNAAAAcAAJ
1503: https://books.google.nl/books?id=Um5OAAAAcAAJ
1503: https://archive.org/details/SommeRurael1503/page/n19
1520: https://archive.org/details/SommeRurael1520/page/n13
1529: https://books.google.nl/books?id=vCJNAAAAcAAJ
1542: https://books.google.nl/books?id=wohLe4tbQeEC
1543: https://books.google.nl/books?id=kgCRHHjyB-wC
1550: https://archive.org/details/SummeRuyrael1550/page/n3
1550: https://books.google.nl/books?id=QMgTAAAAQAAJ
1550: https://books.google.nl/books?id=xS974lJAXa8C
circa 2015: https://www.kuleuven-kulak.be/facult/rechten/Monballyu/LCL/hwnr/vocab.htm
Websites
Historische woordenboeken en glossaria van de Nederlandse Rechtstaal [1503-1883]
https://www.kuleuven-kulak.be/facult/rechten/Monballyu/LCL/hwnr/hwnr.htm
A. Dumont, Verzameling van Trefwoorden en begrippen voorkomend in Doop-, Trouw- en Begraafboeken en andere Genealogie bronnen
http://www.dumont-andre.nl/woordenboek/alfa.html
http://home.planet.nl/~dumon002/woordenboek/alfa.html
https://www.genealogieonline.nl/naslag/woordenboek/
Woordenboek Notariële en Rechterlijke termen =Oude Termen Notariaat
http://www.willebroek.info/Archief/NOT-DIC/index.htm