Artikelen / Articles / Artikel

2019 Onbekend
[?], Onbekend Middelnederlands fragment keert terug naar Vlaanderen: Amerikaanse verzamelaar schenkt eeuwenoude perkamenten strook aan Universiteit Antwerpen, Universiteit Antwerpen, Instituut voor de Studie van de Letterkunde in de Nederlanden, [2019]
https://www.uantwerpen.be/nl/onderzoeksgroep/isln/nieuws/onbekend-middelnederlands-fragment/

2014 Punzalan
R.L. Punzalan, “Understanding Virtual Reunification”,
The Library Quarterly, 84 (2014 jul) 3 pp.294-323
https://www.researchgate.net/publication/272594176_Understanding_Virtual_Reunification
http://rpunzalan.com/wp/wp-content/uploads/2014/10/Virtual-Reunification-2014.pdf

1999 Den Hollander
A. den Hollander, “Leidse fragmenten van een Middelnederlands Leven van Jezus”,
Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 115 (1999) pp.15-22
https://www.dbnl.org/tekst/_tij003199901_01/_tij003199901_01_0002.php

1993 Biemans
J.A.A.M. Biemans, “Maerlant in stukken en beetjes: De handschriftelijke overlevering van Jacob van Maerlants werken, met speciale aandacht voor de Spiegel historiael”,
Vlaanderen, 42 (1993) pp.253-258
https://www.dbnl.org/tekst/_vla016199301_01/_vla016199301_01_0058.php

1987 Biemans
J.A.A.M. Biemans, “Nieuwe Maerlant-fragmenten voor de Maatschappij” (Uit de bibliotheek),
Nieuw Letterkundig Magazijn, 5 (1987) pp.31-33
https://www.dbnl.org/tekst/_nie012198701_01/_nie012198701_01_0023.php#section-22-4

1984 Biemans
J.A.A.M. Biemans, “Middelnederlandse fragmenten in de Stadsbibliotheek van Trier”,
Tijdschrift Nederlandse taal en letterkunde, 100 (1984) 2 pp.129-150, 191-200
https://www.dbnl.org/tekst/_tij003198401_01/_tij003198401_01_0008.php
https://www.dbnl.org/tekst/_tij003198401_01/_tij003198401_01_0012.php

1983 Geurts
A.J. Geurts, “Fragmenten van handschrift en druk. Enige opmerkingen over bewaring, conservering en ontsluiting”,
Nederlands archievenblad, 87 (1983) 1 pp.4-15
https://kvan.courant.nu/issue/NAB/1983-04-01/edition/0/page/5?query=

1982 Geurts
A.J. Geurts, “Handschriften en handschriftfragmenten in archiefbewaarplaatsen: een vergeten groep middeleeuwse bronnen”,
Nederlands archievenblad, 86 (1982) 2 pp.111-118
https://kvan.courant.nu/issue/NAB/1982-07-01/edition/0/page/8?query=

1981 Biemans
J.A.A.M. Biemans, “Nieuwe fragmenten van handschriften van de ‘Spiegel Historiael’ in vier kolommen”,
Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 99 (1983) pp.1-20
https://www.dbnl.org/tekst/_tij003198301_01/_tij003198301_01_0001.php

1979 Deschamps
J. Deschamps, “De Straatsburgse fragmenten van de ‘Spiegel Historiael’”,
Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde, __ (1979) pp.77-83
https://www.dbnl.org/tekst/_ver016197901_01/_ver016197901_01_0008.php

1908 Haebler
K. Haebler, “Makulaturforschung”,
Zentralblatt für Bibliothekswesen, 25 (1908) pp.535–544
http://www.digizeitschriften.de/download/PPN338182551_0025/PPN338182551_0025___log162.pdf

Artikelen in encyclopedia  / Articles in encyclopedias

Dansk
Pergamentmakulatur Wikipedia: den frie encyklopædi https://da.wikipedia.org/wiki/Pergamentmakulatur

Deutsch
Disjecta membra Wikipedia: die freie Enzyklopädie https://de.wikipedia.org/wiki/Disjecta_membra
Fragmentesammlung Wikipedia: die freie Enzyklopädie https://de.wikipedia.org/wiki/Fragmentesammlung
Makulatur Wikipedia: die freie Enzyklopädie https://de.wikipedia.org/wiki/Makulatur
Pergamentmakulatur Wikipedia: die freie Enzyklopädie https://de.wikipedia.org/wiki/Pergamentmakulatur

English
Disjecta membra Wikipedia: the Free Encyclopedia https://en.wikipedia.org/wiki/Disjecta_membra
Fragmentarium Wikipedia: the Free Encyclopedia https://en.wikipedia.org/wiki/Fragmentarium
Fragmentology (manuscripts) Wikipedia: the Free Encyclopedia https://en.wikipedia.org/wiki/Fragmentology_(manuscripts)

Français
Maculage Wikipédia: l'encyclopédie libre https://fr.wikipedia.org/wiki/Maculage

Nederlands
fragment-2 Algemeen letterkundig lexicon https://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_00843.php
hartstrookje Algemeen letterkundig lexicon https://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_01135.php
maculatuur Algemeen letterkundig lexicon https://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_01340.php
Maculatuur Wikipedia: de vrije encyclopedie https://nl.wikipedia.org/wiki/Maculatuur
membra disiecta", Algemeen letterkundig lexicon https://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_01368.php

Boeken / Books / Bücher / Livres

2018 Jaski, Mostert, Van Vliet
B. Jaski, M. Mostert, K. van Vliet, e.a., Perkament in stukken: teruggevonden middeleeuwse handschriftfragmenten (Middeleeuwse studies en bronnen, 171),
Hilversum, Verloren + Utrecht, Het Utrechts Archief + Utrecht Universiteitsbibliotheek Utrecht, 2018 (280 pp., 27 cm, ISSN 0929.9726 + ISBN 978.90.8704.742.9)

2015 Neuheuser, Schmitz
H.P. Neuheuser, W. Schmitz, Fragment und Makulatur: Überlieferungsstörungen und Forschungsbedarf bei Kulturgut in Archiven und Bibliotheken (Buchwissenschaftliche Beiträge, 91),
Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, 2015 (447 pp., 25 cm, ISBN 978.3.447.10383.1)

2012 Jaski
B. Jaski, “Een codicologische queeste naar de oudste handschriften en handschriftfragmenten uit de bibliotheek van de Paulusabdij”, in:
H. van Engen, K. van Vliet (red.), De nalatenschap van de Paulusabdij in Utrecht (Middeleeuwse studies en bronnen, 130),
Hilversum, Verloren, 2012 (318 pp., 24 cm, ISBN 978.90.8704.223.3), pp.121-123

2009 Kienhorst, Van de Sluis
H. [J.G.M.] Kienhorst, H. van de Sluis, Verbruikt verleden: handschriftfragmenten in en uit boeken van klooster Soeterbeeck (Nijmeegse kunsthistorische Cahiers, 17),
Edam, Orange House + Nijmegen, Radboud Universiteit Nijmegen, Stichting Nijmeegse Kunsthistorische Studies, 2009 (126 pp., 20 cm, ISBN 978.94.9012819.7)

2004 Abukhanfusa
K. Abukhanfusa, Mutilated books: wondrous leaves from Swedish bibliographical history (Skrifter utgivna Riksarkivet, 23 + Stockholms medeltidsmuseum exhibition catalogue, 15),
Stockholm, Riksarkivet + Stockholms medeltidsmuseum, 2004 (112 pp., 27 cm, ISBN 91.88366.65.0, uitgegeven ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling gehouden in het Stockholms medeltidsmuseum, 2003)

2004 Ker
N.R. Ker, Fragments of medieval manuscripts used as pastdowns in Oxford bindings with a survey of Oxford bindings, c. 1515–1620 (Oxford bibliographical society, publications, 3rd series, Bd. 4), Oxford 2004, ISBN 0.90142.0.55.7

2003 Zechiel-Eckes, Plassmann, Schlüter
K. Zechiel-Eckes (1959-2010) (red.), M. Plassmann, U. Schlüter, Katalog der frühmittelalterlichen Fragmente der Universitäts- und Landesbibliothek Düsseldorf: vom beginnenden achten bis zum ausgehenden neunten Jahrhundert (Schriften der Universitäts- und Landesbibliothek Düsseldorf, 34),
Wiesbaden, Reichert, 2003 (VIII + 107 pp., 31 cm, ISBN 3.89500.351.4)

2000 Geirnaert
D. Geirnaert, “‘Membra disiecta‘: banden met het versneden verleden” in:
R. Jansen-Sieben, J. Janssens, F. Willaert (red.),
Medioneerlandsitiek: Een inleiding tot de Middelnederlandse letterkunde (Middeleeuwse studies en bronnen, 69),
Hilversum, Verloren, 2000 (345 pp., 24 cm, ISBN 90.6550.613.6), pp.85-101
https://www.dbnl.org/tekst/geir002memb01_01/geir002memb01_01_0001.php

2000 Gumbert
J.P. Gumbert (1936-2016), Eenheden en fragmenten: colophon van een codicoloog (afscheidsrede Universiteit Leiden, 2000),
[Leiden], Universiteit Leiden, 2000 (16 pp., 21 cm)

2000 Hellinga
L. Hellinga, “Fragments found in bindings and their role as bibliographical evidence”,
in: D. Pearson (ed.), 'For the love of the binding': studies in bookbinding history presented to Mirjam Foot,
London, British Library + New Castle (USA, DE), Oak Knoll, 2000, pp.13-33 (29 cm, ISBN 0.7123.4697 X + ISBN 1.584.56035.5)

1995 (1997) Biemans
J.A.A.M. Biemans, Onsen Speghele Ystoriale in Vlaemsche: codicologisch onderzoek naar de overlevering van de Spiegel historiael van Jacob van Maerlant, Philip Utenbroeke en Lodewijk van Velthem, met een beschrijving van de handschriften en fragmenten (Schrift en schriftdragers in de Nederlanden in de middeleeuwen, 2),
Leuven, Peeters, 1997 (2 delen, 548 pp. + [100] platen, 30 cm, met samenvatting in het Duits, met bijlage: Nummering waarmee [...] verwezen wordt naar de [...] handschriften [...] [2] pp., Oorspronkelijk in 3 delen verschenen als proefschrift Universiteit Utrecht, 1995)
1 (1997): Onderzoek, appendices (ISBN 90.6831.943.4)
2 (1997): Catalogus, registers, bibliografie, platen (ISBN 90.6831.934.5)

1992 Breugelmans
R. Breugelmans (1943-2010) (red.), Verknipte rijkdom: fragmenten van middeleeuwse handschriften in de Leidse Universiteitsbibliotheek (Kleine publikaties van de Leidse Universiteitsbibliotheek, 13),
Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Leiden, 1992 (51 pp., 21 cm, ISSN 0921.9293, catalogus bij een tentoonstelling van 12 oktober tot 9 november 1992)

1983 Duijvestijn
B.W.T. Duijvestijn, De Antwerpse Madelgijsfragmenten: Madelghijs' kintsheit (Publikaties van de Stadsbibliotheek en het Archief en Museum voor het Vlaamse cultuurleven, 4),
Antwerpen, Stadsbibliotheek en het Archief en Museum voor het Vlaamse cultuurleven, 1983 (75 pp., 29 cm)

1981 Geurts
A. Geurts (red.), Middeleeuwse boeken uit Zutphen,
Nijmegen, Vakgroep Middeleeuwse geschiedenis der K.U. Nijmegen, 1981 (156 pp., 23 cm, catalogus van de tentoonstelling in het Nijmeegs Volkenkundig museum 5 t/m 28 november 1981 en in het Stedelijk museum Zutphen 12 december 1981 t/m 31 januari 1982)

1980 (1981) Hermans
J.M.M. Hermans (1949-2007) (red.), Het middeleeuwse boek in Groningen: verkenningen rond fragmenten van handschrift en druk, tentoonstelling in het Universiteitsmuseum, [Groningen] 1-31 oktober 1980,
Groningen, Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Groningen + Universiteitsmuseum Groningen, 1980 (170 pp., 24 cm, ISBN 90.9000155.7), 1981 (2e verbeterde druk, 170 pp., 24 cm, ISBN 90.9000155.7)

1980 Pellegrin
E. Pellegrin, “Fragments et membra disiecta”, in:
A. Gruys, J.P. Gumbert (red.), Codicologica, 3 (1980), pp.72-79

1978 (1981) Gerbenzon
P. Gerbenzon (1920-2009), Over Membra Disiecta van middeleeuwse Latijnse juridische handschriften: een handleiding voor determinatie,
Groningen, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, 1978 (V + 100 pp., 30 cm + bijlage), Groningen, Rijksuniversiteit, 1981 (losbladig, Varia mediaevalia, 1)

1970 (1972) Deschamps
J.[P.A.] Deschamps (1917-2004), Middelnederlandse handschriften uit Europese en Amerikaanse bibliotheken: tentoonstelling ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, Brussel, Koninklijke Bibliotheek Albert I, 24 okt.-24 dec. 1970: catalogus (Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, 24),
Brussel, Koninklijke Bibliotheek, 1970, Leiden, Brill, [1972] (2e herziene druk, eeuwfeestuitgave, XX + 303 pp. + [72] platen, 25 cm, ISBN 90.04.03426.9)
https://www.dbnl.org/tekst/desc001midd01_01/index.php

1940 Lehmann, Glauning
P. [P.J.G.] Lehmann (1884-1964), O. Glauning (1876-1941), Mittelalterliche Handschriftenbruchstücke der Universitätsbibliothek und des Georgianum zu München (Beihefte zum Zentralblatt für Bibliothekswesen, 72),
Leipzig, Harrassowitz, 1940 (XIII + 187 pp., 24 cm)

Symposia

2019 jun 13
Symposium ‘Maculatuur en miraculen. De Spiegel Historiael in Hilvarenbeek’ (Tilburg, Regionaal Archief Tilburg, 2019 jun 13)
https://www.regionaalarchieftilburg.nl/home/blog-detail/algemeen/2019/05/16/symposium-maculatuur-en-miraculen.-de-spiegel-historiael-in-hilvarenbeek/
https://www.boekgeschiedenis.nl/spiegel-historiael-syposium-13-juni-2019/
https://tilburg.com/agenda/symposium-maculatuur-en-miraculen-de-spiegel-historiael-in-hilvarenbeek-bij-regionaal-archief-tilburg/
https://www.bd.nl/tilburg-e-o/onderzoekers-regionaal-archief-tilburg-ontdekken-fragment-uit-historische-spiegel-historiael~a7d26518/
https://www.ezpress.eu/nieuws/38780/Symposium-Maculatuur-en-miraculen--De-Spiegel-Historiael-in-Hilvarenbeek/Kunst-Cultuur
https://www.tilburgers.nl/symposium-over-unieke-vondst-deel-spiegel-historiael/#more-89016
https://www.brabantcultureel.nl/2019/05/03/fragment-van-spiegel-historiael-gevonden-in-hilvarenbeek%EF%BB%BFse-registerband/
https://ontdekjouwverhaal.nl/nieuws/symposium-maculatuur-en-miraculen/

Video English

2019 Katz
F.P. Katz, Onbekend Middelnederlands fragment keert terug naar Vlaanderen, Universiteit Antwerpen, 2019 mei 27 [De Amerikaanse verzamelaar Farley P. Katz schenkt de Universiteit Antwerpen een fragment van een veertiende-eeuws handschrift in middeleeuws Nederlands. De perkamenten strook bevat verzen van een tot nu toe onbekend verhaal over Alexander de Grote. Katz doet in deze video het verhaal van zijn ontdekking.]
https://youtu.be/p4o1UfTgJG4 (video 6:38)
https://www.uantwerpen.be/nl/onderzoeksgroep/isln/nieuws/onbekend-middelnederlands-fragment/

Video Nederlands

2019 Doesborgh, Uijens
D. Doesborgh, S. Uijens, Vlog #23 Een historische ontdekking / De vondst: Fragment van de Vierde Partie uit de Spiegel Historiael, Regionaal Archief Tilburg, 2019 jun 12
https://youtu.be/48wMcHAm4pE (video 2:53)


2019 Uijens
S. Uijens, Volg #22 Maculatuur / Wat is maculatuur en wat kan onderzoek naar oude archiefsnippers opleveren?, Regionaal Archief Tilburg, 2019 mei 24
https://youtu.be/3tv5gu04nWs (video 2:35)


2017 De Bruijn
E. de Bruijn, Vroege Middelnederlandse liefdesromans (MOOC Middelnederlands: Hendrik van Veldeke), 2017 nov 08
https://www.youtube.com/embed/CUkDQBbWNqY?start=40&end=93&version=3 (video 0:40-1:33)


2017 Biemans
J. Biemans, Kostbare snippers [Jacob van Maerlant (circa 1235–circa 1300)] (MOOC Middelnederlands), 2017 nov 08
https://www.youtube.com/embed/GPweb_xMEVQ?start=166&end=392&version=3 (video, 2:46-6:32)

Websites

   Vanaf 21 september 2018 tot en met 6 januari 2019 was in Utrecht, in het Utrechts Archief de tentoonstelling te zien met de titel Perkament in stukken: De ontdekking van een middeleeuwse schat aan handschriften (Hamburgerstraat 28, 3512 NS UTRECHT, 030 286 66 11)
https://hetutrechtsarchief.nl/tentoonstellingen/14-tentoonstellingen/358-perkament-in-stukken
https://www.uu.nl/agenda/tentoonstelling-perkament-in-stukken
https://nos.nl/artikel/2251268-cultuurschatten-gered-door-middeleeuwse-recycling.html

The Burney collection of manuscripts in the British Library, ‘Membra disiecta’
https://www.bl.uk/catalogues/illuminatedmanuscripts/TourBurnMembra.asp

Collaborative Digitisation: UCL’s Medieval Manuscript Fragment Project
http://dh2015.org/abstracts/xml/TERRAS_Melissa_Collaborative_Digitisation__UCL_s_/TERRAS_Melissa_Collaborative_Digitisation__UCL_s_Mediev.html

Fragmentarium: Digital Research Laboratory for Medieval Manuscript Fragments
https://fragmentarium.ms/

L. Fagin Davis, Fragmentarium: a Model for Digital Fragmentology
https://manuscriptroadtrip.wordpress.com/2018/02/25/fragmentarium-a-model-for-digital-fragmentology/